हमासले इजिप्ट र कतारद्वारा मध्यस्थता गरिएको शान्ति प्रस्ताव दुई हप्ता अघि स्वीकार गरे पनि, इजरायलले यसको औपचारिक प्रतिक्रिया दिएको छैन । यसको सट्टा, इजरायलले गाजा सिटीमा आफ्नो सैनिक उपस्थिति बलियो बनाउँदै, गाजा क्षेत्रको प्रमुख शहरी केन्द्र कब्जा गर्ने तयारी गरिरहेको छ ।
विभिन्न दृष्टिकोण र मतभेद
हमासको हालको प्रस्ताव इजरायलले पहिले स्वीकार गरेको प्रस्तावसँग समान थियो । यसमा ६० दिनको युद्धविराम र बन्दी आदानप्रदानको व्यवस्था गरिएको थियो । जसअनुसार हमासले १० बन्धक र १८ शवहरू मुक्त गर्ने र बदला स्वरूप इजरायलले प्यालेस्टिनी बन्दीहरूलाई र गाजा क्षेत्रको लागि मानवीय सहायता पठाउने सहमति जनाइएको थियो । यस अवधिमा स्थायी शान्तिको लागि वार्ता अघि बढाउने योजना बनाइएको थियो ।
इजरायलले आफ्नो दृष्टिकोण परिवर्तन गर्दै एक ‘सम्पूर्ण सम्झौतामा’ हस्ताक्षर गर्ने पक्षमा रहेको छ, जसमा सबै बन्धकहरूको रिहाई र हमासको पूर्ण नष्ट गर्ने प्रस्ताव गरिएको छ । यो नयाँ दृष्टिकोण इजरायलको अघिल्लो लचिलो नीति र अस्थायी युद्धविरामको स्थितिबाट धेरै फरक छ ।
राजनीतिक दबाब र दीर्घकालीन लक्ष्य
इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले शान्ति वार्ता पुनः सुरु गर्न पहल गरे पनि विश्लेषकहरूले यसलाई ‘समयको खरीदारी’ को रणनीति मानिरहेका छन् । जसको उद्देश्य इजरायली सेनालाई गाजा सिटीमा थप आक्रमण गर्न समय दिनु हो ।नेतन्याहूको सरकारका दक्षिणपन्थी दलहरूले गाजा क्षेत्रको पूर्ण नियन्त्रण र हमासको समाप्ति सुनिश्चित गर्ने पक्षमा रहेको देखिन्छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको प्रतिक्रिया
इजरायलको कठोर नीतिका बीच, केही युरोपीय देशहरूले गाजा युद्धको अन्त्य र नाकाबन्दी हटाउनको पक्षमा आवाज उठाएका छन् । त्यस्तै, संयुक्त राष्ट्र संघको आगामी महासभामा प्यालेस्टिनी राज्यको मान्यता प्राप्त गर्ने प्रस्ताव पनि उठ्न सक्नेछ ।
अमेरिका, जसले इजरायलको नीतिलाई निरन्तर समर्थन गर्दै आएको छ, अझै पनि आफ्नो कडा र सहायक दृष्टिकोणमा अडिग रहेको छ । अमेरिका र इजरायल बीचको गहिरो कूटनीतिक र व्यापारिक सम्बन्धले इजरायललाई आफ्ना कदम अघि बढाउन सहयोग पुर्याएको देखिन्छ ।विश्लेषकहरूको अनुसार, इजरायल र हमास बीचको सङ्घर्ष केवल सैन्य संघर्ष नभएर, यसमा गहिरा राजनीतिक र क्षेत्रीय रणनीतिक जटिलताहरू पनि समावेश छन् । यी जटिलताहरूले एक स्थायी युद्धविराम सम्झौतामा पुग्न अझै धेरै चुनौतीपूर्ण बनाइरहेका छन्।